W miniony piątek w internacie Roomy odbyły się warsztaty dla fizjoterapeutów i trenerów przygotowania fizycznego Stali Rzeszów S.A. Podczas szkolenia analizowane były wybrane, konkretne przypadki posturalne zawodników Akademii biało-niebieskich. Warsztaty prowadzili profesor Dariusz Czaprowski – Profesor na Wydziale Fizjoterapii Olsztyńskiej Szkoły Wyższej im. Józefa Rusieckiego, Kierownik Centrum Postawy Ciała w Olsztynie oraz Łukasz Strzępek – fizjoterapeuta Stali Rzeszów S.A., z którego inicjatywy odbyło się szkolenie. Nad całością szkolenia czuwał Sebastian Krzepota – dyrektor Departamentu Performance Stali Rzeszów S.A.

Piątkowe warsztaty rozpoczęły się od zaprezentowania pracy wykonywanej przez fizjoterapeutów i trenerów przygotowania fizycznego Stali Rzeszów. Wprowadzenie dotyczyło przede wszystkim przedstawienia protokołu posturalno-funkcjonalnego, który został wprowadzony w  Drużynie Seniorów i Akademii. – Na początku został przedstawiony zarys naszego protokołu posturalno-funkcjonalnego, który wprowadziliśmy dla wszystkich zawodników w naszym klubie od kategorii U13 – jak prowadzimy grupowe i indywidualne zajęcia z zawodnikami  oraz jak ten protokół jest wpleciony w plan naszej Szkoły i w sporty uzupełniające – opisuje Łukasz Strzępek, fizjoterapeuta Stali Rzeszów. Następnie swoją wizję pracy z badaniem postawy w sporcie przedstawił profesor Dariusz Czaprowski, a później przeprowadzono studium przypadków na zawodnikach, podczas których dobierano ćwiczenia korekcyjne pod ich wady. – Celem mojego pobytu w Rzeszowie było przede wszystkim przedstawienie opracowanego przez nas w Olsztynie modelu centrum postawy ciała dotyczącego diagnostyki i późniejszego postępowania terapeutycznego dzieci z zaburzeniami postawy ciała oraz przełożenie go na młodych piłkarzy. Przedstawiłem, w jaki sposób patrzę na diagnostykę, a potem jakie są moim zdaniem kluczowe elementy w optymalnym planowaniu terapii. Szczególnie istotne było, aby przenosić te umiejętności skorygowania postawy ciała, które nabywa dziecko czy zawodnik w trakcie ćwiczeń z fizjoterapeutą czy trenerem przygotowania motorycznego, poza gabinet fizjoterapeuty, tak aby ustalać wzorzec posturalny w codziennych czynnościach, czyli na przykład podczas spożywania posiłków, grania na telefonie i tak dalej. Miałem okazję diagnozować zawodników Akademii, dyskutowaliśmy, dzieliliśmy się obserwacjami na temat mojego punktu widzenia, jak ja bym obierał terapie z tymi chłopcami – powiedział profesor Dariusz Czaprowski z Centrum Postawy Ciała.

Więcej na temat ubiegłotygodniowych szkoleń w poniższej rozmowie z profesorem Dariuszem Czaprowskim.

Jak z Pana perspektywy wyglądały warsztaty? Co było ich głównym celem?

– Przede wszystkim nie miałem poczucia, że przyjechałem do Rzeszowa uczyć fizjoterapeutów czy trenerów przygotowania motorycznego ale raczej moim celem była wymiana doświadczeń. I rzeczywiście osoby, z którymi miałem okazję uczestniczyć w szkoleniu, to doświadczeni fizjoterapeuci i trenerzy przygotowania motorycznego, którzy nie tylko mieli okazję wysłuchać mojego wykładu na temat modelu jaki stosujemy w Centrum Postawy Ciała w Olsztynie ale przede wszystkim w sposób bardzo merytoryczny dyskutowali na temat przedstawianej koncepcji. Jestem pod ogromnym wrażeniem przyjętej w Stali idei, że osoby zajmujące się prewencją urazów pracują w tandemach, czyli fizjoterapeuta i trener przygotowania motorycznego. Moim zdaniem pomysł ten jest fantastyczny, ponieważ pozwala na uzupełnianie się kompetencji oraz umiejętności tych osób. Oczywiste jest, że fizjoterapeuta i trener mogą patrzeć nieco inaczej na ten sam problem. Dlatego ich komunikacja i współpraca będą przynosić pozytywne efekty dla młodych zawodników a ich zdrowie, będące filarem rozwoju sportowego, będzie pod optymalna opieką. Moja rola podczas szkolenia sprowadzała się w tej sytuacji do podzielenia się moim doświadczeniem aby niektóre z elementów diagnostyki i ewentualnej terapii podnieść na jeszcze wyższy poziom. W moim odczuciu, uczestnicy szkolenia pozytywnie przyjęli moją propozycję aby poza koncentracją na bezpośredniej pracy z zawodnikiem zwrócić uwagę na nabywanie przez niego umiejętności utrzymywania skorygowanej pozycji także w codziennych sytuacjach. Jest to proces trudny, wymaga on świadomego zaangażowania ze strony zawodnika ale jego efektem jest znaczne zwiększenie efektywności prowadzonych treningów motorycznych czy sesji fizjoterapeutycznych.  W optymalnej sytuacji po zakończeniu np. treningu motorycznego zawodnik nie powinien wracać do starego, niepoprawnego wzorca posturalnego ale powinien w nowym wzorcu pójść np. do szatni, na trening piłkarski czy do szkoły. Dzieliłem się w związku z tym swoimi sugestiami i wskazówkami, jakie należy podejmować działania aby utrwalić efekt pracy trenera motorycznego czy fizjoterapeuty. Wydaje mi się, że ten pomysł został dobrze przyjęty przez uczestników tego spotkania.

Dlaczego Pana zdaniem w obecnych czasach można zaobserwować zdecydowanie więcej przypadków wad postawy?

– Jeżeli chodzi o przyczyny powstawania wad postawy ciała, to oczywiście jest ich bardzo dużo. Jednym z powodów jest np. niski poziom aktywności fizycznej. Moglibyśmy powiedzieć, że w przypadku zawodników ta przyczyna nie ma znaczenia, ponieważ chłopcy mają dużo aktywności fizycznej związanej z treningami.  Nie jest to jednak do końca prawda. Oczywiście w porównaniu do innych dzieci w ich wieku, którzy nie uprawiają sportu, ich poziom aktywności jest wysoki, ale jeżeli porównamy ich ten poziom do poziomu aktywności dzieci i młodzieży sprzed kilku lat, to może się okazać, że całkowity czas przeznaczany na różne formy aktywności fizycznej już nie będzie zbyt wysoki. Chodzi przede wszystkim o tzw. spontaniczną  aktywność fizyczną czyli niezwiązaną z treningami sportowymi. Ile na przykład czasu chłopcy spędzają jeżdżąc na rowerze, grając w piłkę z kolegami czy robiąc wymyki na trzepaku itd. Kolejnym czynnikiem sprzyjającym powstawaniu wad postawy ciała jest siedzący tryb życia. W jaki sposób zawodnik spędza czas po treningu? Prawdopodobnie większość czasu spędzi na siedząco lub leżąco. Ważne jest w jaki sposób może to wpłynąć na obniżenie efektywności treningu czy proces odnowy. U podłoża wad postawy ciała leży także nieprawidłowe odżywianie. Nie można także pominąć wpływu na wzorce posturalne uwarunkowań psychosomatycznych związanych np. z typem osobowości.

Podsumowując, podczas szkolenia rozmawialiśmy o tym, jak zwiększyć efektywność treningu prewencyjnego oraz fizjoterapii poprzez utrwalanie pożądanych wzorców postawy ciała podczas codziennych czynności życiowych.  Cieszę się, że podczas szkolenia mogłem przeprowadzić diagnostykę zawodników Akademii i na ich przykładzie pokazać elementy korekcji postawy ciała oraz techniki kształtowania automatycznej kontroli skorygowanej sylwetki.